SANAYİ
Hammaddenin
mamül ve yarı mamül duruma getirilmesi
faaliyetlerine üretim, üretim tekniğine de sanayi ya
da endüstri denir.
TÜRKİYE’DEKİ
SANAYİ KOLLARI
1.
Besin Sanayii
Hammaddesi
tarımsal ve hayvansal ürünlerden oluşan sanayi dalıdır.
Şeker
fabrikaları: İlk defa 1926 yılında kurulmuştur.
Şekerpancarı kıyı kesimler hariç her yerde yetişir. Hemen
işlenmesi gerektiğinden fabrikaları üretim alanları yakınında
kurulmuştur. Şu anda ülkemizde 30′a yakın şeker fabrikası
bulunmaktadır.
Çay
fabrikaları: Trabzon – Rize arasındaki bölgede
bulunmaktadır.
Un
fabrikaları: Buğday, Doğu Karadeniz ve Batı Karadeniz
kıyıları dışında her yerde yetiştirilir. Aynı zamanda halkın
temel besin maddesidir. Bu nedenle un fabrikaları her bölgeye
dağılmıştır.
Makarna
ve bisküvi fabrikaları daha çok İç Anadolu’da yoğunlaşmıştır.
Zeytin
yağı fabrikaları: Ege ve Güney Marmara’da yoğun olarak
görülür. Özellikle Edremit, Ayvalık, Burhaniye, Aydın, İzmir
çevresinde yoğunlaşmıştır
Ayçiçek
yağı fabrikaları: Trakya’da yoğun olmakla birlikte, İç
Anadolu, Ege ve Güneydoğu Anadolu’da da görülür. Soya ve
mısırdan ise Akdeniz Bölgesi’nde yağ elde edilir.
Tütün
fabrikaları: İstanbul, İzmir, Samsun, Tokat, Malatya, Adana
ve Bitlis’de bulunmaktadır.
İspirtolu
içki ve şarap fabrikaları: İstanbul, Yozgat, Diyarbakır,
Tekirdağ, İzmir, Ankara, Kırşehir, Gazi Antep, Elazığ gibi
merkezlerde rakı, bira ve şarap fabrikaları bulunmaktadır.
Konserve
ve salça fabrikaları: Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinin
kıyı kesimlerinde yaygındır.
Süt
ürünleri fabrikaları: İzmir, Balıkesir, Edirne, Erzurum,
Elazığ, Kars, İstanbul, Trabzon ve Bursa çevresinde yer alırlar.
2.
Dokuma, Tekstil ve Deri Sanayii
Dokuma
ve giyim, Türkiye’de en gelişmiş ve üretimin önemli bir
kısmının ihraç edildiği bir sanayi koludur.
Pamuk
ipliği ve pamuklu dokuma: Adana, Antalya, K. Maraş, Tarsus,
Nazilli, Denizli, Manisa ve İzmir
Yün
ipliği ve yünlü kumaş: Hereke
Suni
ipek ve kumaş: İstanbul ve Bursa
Tabii
ipek ve kumaş: Gemlik ve Bursa
Hazır
giyim sanayii: İstanbul, Bursa ve İzmir
Halıcılık: Isparta,
Uşak, Gördes ve Kayseri
Deri
ve kösele işleme: İstanbul, İzmir, Bolu, Gerede ve Uşak
3.
Maden Sanayii (Metalurji Sanayii)
Demir
– çelik fabrikaları: Karabük, Ereğli, İskenderun,
Kırıkkale, Sivas ve İzmir’de bulunmaktadır.
Alüminyum
fabrikaları: Seydişehir’de bulunmaktadır.
Bakır
işleme fabrikaları: Samsun ve Artvin (Murgul) de
bulunmaktadır.
Kurşun
ve çinko fabrikaları: Elazığ ve Kayseri’de bulunmaktadır.
Krom
işleme fabrikaları: Menteşe Yöresi’ndeki krom madeni
Antalya’da, Elazığ ve çevresindeki kromlar da Guleman’daki
fabrikalarda işlenmektedir.
4.
Makine Sanayii
Türkiye
otomotiv sanayiinde son yıllarda yabancı marka otomobillerin de
fabrikalarının kurulmasıyla üretimde artış meydana getirmiştir.
Bursa, İstanbul, İzmir, İzmit, Adapazarı, Konya, Adana gibi
merkezlerde otomobil, kamyon ve otobüs fabrikaları bulunmaktadır.
Eskişehir
ve Adapazarı’nda lokomotif ve vagon fabrikaları, Ankara –
Mürted’de uçak fabrikası, İstanbul, Tuzla, Pendik, Gölcük ve
İzmir’de gemi tersaneleri bulunmaktadır.
5.
Kimya Sanayii
Petrokimya: Batman,
İzmit, Mersin, İzmir ve Kırıkkale’de petrol rafinerileri
bulunmaktadır.
İlaç
fabrikaları: İstanbul, İzmir, Ankara, Adapazarı çevresinde
yoğunlaşmıştır. 130 civarında ilaç fabrikamız bulunmaktadır.
Lâstik
fabrikaları: İzmit, Adapazarı ve Kırşehir’de
bulunmaktadır.
Gübre
fabrikaları: Mersin, Bandırma, Elazığ, Kütahya, Tekirdağ
ve İskenderun’da bulunmaktadır. Ülkemizdeki gübre üretimi
yeterli değildir.
6.
Orman Ürünleri Sanayii
Ağaç
malzemeden üretilen tüm malzemeler orman ürünleri endüstrisine
girer. Karadeniz Bölgesi’nde hammadde fazla bulunduğundan burada
gelişmiştir.
Başlıca
kereste fabrikaları Düzce, Bartın, Ayancık, Rize, Ordu, Ardeşen,
Burdur, Antalya ve Isparta’da bulunur.
Mobilya
Sanayii: Adapazarı, Ankara, İnegöl, İstanbul, İzmir ve
Kayseri’de gelişmiştir. Türkiye mobilya ürünlerini ihraç
edebilmektedir.
Kâğıt
fabrikaları: İzmit, Balıkesir, Giresun, Zonguldak, Taşucu,
Dalaman, Bolvadin, Bartın ve Denizli çevresinde bulunur.
Çimento
fabrikaları: Hammaddesi kolay temin edilir. Her bölgede inşaat
sanayiinde kullanılır. Ayrıca ulaşım masrafları maliyeti
artırır. Bu nedenle çimento fabrikaları Türkiye’nin her
bölgesine dağılmıştır. İstanbul, İzmit, Adana, İzmir,
Elazığ, Mersin, Yozgat, Denizli, Adıyaman, Ordu gibi merkezler
bunlardan bazılarıdır.
Cam
fabrikaları: İstanbul, Denizli, Mersin, Kırklareli ve
Sinop’ta cam fabrikaları bulunmaktadır. Ülkemiz cam ürünleri
üretiminde ve ihracatında Dünya’da sayılı ülkeler
arasındadır.
Seramik
fabrikaları: Çanakkale, Bilecik, Kütahya, İstanbul ve
İzmir’de bulunmaktadır. Üretimin bir kısmı yurt dışına
ihraç edilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder